Chương Trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) 2023 với chủ đề "Giải pháp cho ô nhiễm nhựa” (Solutions to Plastic Pollution), trong đó tập trung thực hiện chiến dịch “Chống ô nhiễm nhựa” (Beat Plastic Pollution) truyền tải mạnh mẽ thông điệp cùng xây dựng lối sống bền vững, hài hòa với thiên nhiên; sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Tính đến tháng 5 năm 2023, mỗi năm cả nước ta thải ra khoảng 1,8 triệu tấn rác nhựa, trong đó có khoảng hơn 30 tỷ túi ni lông, hơn 80% số túi ni lông đó đều bị thải bỏ sau khi dùng một lần. Việt Nam đứng thứ 4 trên 20 quốc gia ở top đầu, với khoảng 0,28-0,73 triệu tấn/năm, tương đương 6% tổng lượng rác thải nhựa ra biển của thế giới.

Với vai trò là nhà giáo dục, khoa Sinh học trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã- đang- và sẽ có những hành động gì để hưởng ứng chủ đề chương trình Môi trường 2023.

Các bạn biết không, ngay từ năm 2019, câu lạc bộ Sinh học của Khoa Sinh học (BiC) đã thực hiện các hoạt động thiết thực vì một Trái đất Xanh, hãy “Cùng hành động để bảo tồn thiên nhiên, điều hòa khí hậu, giảm thiểu ô nhiễm”. Chương trình “Đổi rác lấy tương lai” với mục đích tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. đưa cây xanh len lỏi vào từng không gian của thành phố, nâng cao ý thức tái chế các loại rác thải có khả năng tái chế, tuyên truyền sử dụng các sản phẩm từ thiên nhiên, thân thiện với môi trường.

 

Nhiều phần quà được chuẩn bị cho sự kiện đổi rác nhằm lan tỏa ý thức 5R

bảo vệ môi trường cho cộng đồng

Xen kẽ hoạt động chính là đổi rác (rác thải vô cơ tái chế bao gồm: giấy, chai nhựa, vỏ lon,...) lấy cây, CLB còn tổ chức các hoạt động để tăng tương tác và thu hút đông đảo sinh viên, giảng viên và người dân quan tâm và tham gia. Ví dụ như: chương trình nghệ thuật đường phố, trò chơi giải trí, vẽ henna, tặng ống hút cỏ, trao đổi các sản phẩm thân thiện với môi trường (bông tắm xơ mướp, miếng rửa mặt xơ mướp, miếng rửa bát xơ mướp, xà phòng, binh đựng nước thủy tinh) và cuộc thi chụp ảnh với quà tặng. Trong ba ngày diễn ra từ 16/10 đến 18/10/2019, dưới sự hỗ trợ truyền thông của Halo Việt Nam, cùng sự phối hợp của các CLB, các Liên chi đoàn nhiều Khoa khác trong trường, chương trình đã lan tỏa được đến rất nhiều người. Sự tham gia, hưởng ứng của đông đảo các thầy cô, các bạn sinh viên, học sinh đến từ nhiều trường khác và cả người dân quanh khu vực cho thấy mối quan tâm của mọi người đến vấn đề rác thải và bảo vệ môi trường thật sự không hề nhỏ. Sự kiện kết thúc, CLB đã thu về một lượng rác khổng lồ và hơn 250 cây xanh được trao tặng. Số lượng rác thải CLB đã thu gom được gồm 562,5 kg giấy, 367 vỏ lon, 61,2 kg nhựa và 104 kg bìa.

Hoạt động thu gom rác thải nhựa chương trình

 

Sự hưởng ứng của các thầy cô và cả các bạn học sinh với các sản phẩm handmade từ thiên nhiên

và những chậu hoa quà tặng xinh xắn khi tham gia đổi rác thải

Trong các năm tiếp theo, dù bị ảnh hưởng bởi dịch Covids-19, Thầy và trò khoa Sinh học vẫn luôn nỗ lực duy trì hoạt động đổi “Rác lấy tương lai” trong các năm 2021, 2022. Hoạt động này đã lan tỏa tới Đoàn trường khi các Thầy Cô trong ban thường vụ Đoàn trường đã trực tiếp đến tham gia, trải nghiệm hoạt động Xanh này của Khoa Sinh học.

Cùng đến tham gia chương trình, bạn Vũ Hoàng Thắng, sinh viên Khoa Điện tử - Trường Đại học Điện lực bày tỏ: “Mình tham gia chương trình khi nhận thức được tác hại của rác với môi trường và cảm nhận rõ tâm huyết của các bạn sinh viên khi tự tay chế tác những sản phẩm thủ công từ vật liệu tái chế làm quà tặng cho người đến đổi rác”.

 

Các đồng chí trong Ban Thường vụ Đoàn Trường ĐHSPHN xuống dự và hưởng ứng hoạt động

của sinh viên khoa Sinh học

Hoạt động khác vì Môi trường đang được khoa Sinh học triển khai là  Phân loại rác đúng cách: “Hành động nhỏ- ý nghĩa lớn”chung tay phân loại rác tại khu làm việc của Khoa.

+ Thùng rác màu xanh lá: là nhóm chất thải hữu cơ, có thể phân hủy được (như: thức ăn thừa, rau củ quả, xác động vật, hay lá cây,...).

+ Thùng rác màu trắng: là nhóm rác thải có thể tái chế (như: các loại giấy thải, hộp, chai, vỏ lon, nhựa, sắt,...). Đối với nhóm rác tái chế này thì cần rửa sạch trước khi bỏ vào thùng.

+ Thùng rác màu vàng: là nhóm chất thải khác, không thể hoặc khó tái chế (như: túi nilon, mảnh thủy tinh, sành sứ,...)

Các nhóm chất thải hữu cơ từ thùng rác xanh lá sẽ được các bạn khoa Sinh học thu gom, ủ rác hữu cơ thành phân bón sử dụng cho các loại cây tại vườn thực nghiệm.

Phân loại rác tại khu làm việc hành chính của Khoa

Đối với rác thải nguy hại như pin thì Khoa đã sắp xếp vị trí thu gom pin cũ ở trên bàn, cạnh chân cầu thang tầng 1 nhà A3.

Thu gom pin cũ

Khoa Sinh học không chỉ tỏa và đánh thức được tình yêu thiên nhiên và ý thức phân loại và tái chế rác đặc biệt là hạn chế sử dụng túi nilong và đồ nhựa dùng một lần tới các bạn học sinh, sinh viên - lực lượng đông đảo có thể góp phần làm thay đổi được nhận thức của gia đình, xã hội về vấn đề bảo vệ môi trường mà các giảng viên khoa Sinh học còn trực tiếp đề xuất được cách giải pháp giảm rác thải nhựa. PGS. TS. Đoàn Văn Thược, giảng viên bộ môn Công nghệ sinh học và Vi sinh chủ trì đề tài cấp Bộ theo hướng tạo nhựa sinh học: “chuyển hóa dầu cá phế thải và glycerol thô thành nhựa sinh học” để giảm thiểu sử dụng nhựa có nguồn gốc từ dầu mỏ- loại nhựa không có khả năng phân hủy sinh học- là một trong những nguyên nhân chính gây hiện tượng ô nhiễm môi trường. Đề tài đã được nghiệm thu năm 2019 nhưng hướng nghiên cứu này vẫn đang thu hút nhiều sinh viên, học viên Cao học của Khoa đăng ký tham gia nhóm nghiên cứu.

Với lợi thế là có môn học Thực tập thiên nhiên trong chương trình đào tạo, giảng viên khoa Sinh học đã xây dựng được mô hình thu gom rác thải trong chuyến đi học tập tại Vườn quốc gia Cát Bà đầu tháng 6 năm 2023 nhằm nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường không chỉ cho sinh viên mà còn cho cộng đồng người dân trên đảo cũng như du khách khi đến thăm quan Hải Phòng.

Giảng viên và sinh viên K71 khoa Sinh học thu gom rác trong chuyến TTTN ở Cát Bà 6/2023

Các hoạt động NCKH, giáo dục của cán bộ, sinh viên khoa Sinh học đã và đang triển khai sẽ góp phần không nhỏ trong HÀNH ĐỘNG CHUNG của Công đoàn trường Đại học Sư phạm nói riêng cũng như của Công đoàn Giáo dục nói chung trong việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, nhà giáo, học sinh, sinh viên về giảm thiểu sử dụng túi nilon,  đồ nhựa một lần, chung tay cùng cộng đồng bảo vệ môi trường. HÃY CÙNG SỐNG XANH VỚI KHOA SINH HỌC NHÉ!

 

Trần Khánh Vân - Phó CTCĐ Khoa Sinh học

 

Tài liệu tham khảo

1. Báo VOV: Mỗi năm Việt Nam thải khoảng 1,8 triệu tấn rác nhựa: https://vov.vn/xa-hoi/moi-nam-viet-nam-thai-khoang-18-trieu-tan-rac-nhua-post1021301.vov. Ngày đăng: 19-05-2023.
2. Bộ Khoa học và Công nghệ, Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia. Nghiên cứu chuyển hóa dầu cá phế thải và glycerol thô thành nhựa phân hủy sinh học. https://www.vista.gov.vn/news/ket-qua-nghien-cuu-trien-khai/nghien-cuu-chuyen-hoa-dau-ca-phe-thai-va-glycerol-tho-thanh-nhua-phan-huy-sinh-hoc-5796.html. Ngày đăng: 16-11-2022.
3. Đổi rác lấy tương lai, hành động đẹp lan tỏa yêu thương, Báo Dân Việt: Đổi rác lấy tương lai, hành động đẹp lan tỏa yêu thương (danviet.vn); Ngày đăng: 25-01-2021.
4. Đổi rác lấy tương lai 2021. Website khoa Sinh học: ĐỔI RÁC LẤY TƯƠNG LAI 2021- HÀNH ĐỘNG XANH XÂY DỰNG THẾ GIỚI XANH!!! (hnue.edu.vn). Ngày đăng: 25-01-2021.
5. Đổi rác lấy tương lai cùng câu lạc bộ Sinh học. Website khoa Sinh học: ĐỔI RÁC LẤY TƯƠNG LAI CÙNG CÂU LẠC BỘ SINH HỌC (hnue.edu.vn). Ngày đăng: 25-10-2019.